ਜੀਵਨਸ਼ੈਲੀ ਵਿੱਚ ਬਦਲਾਅ ਕਰਕੇ ਫੈਟੀ ਲਿਵਰ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਨੂੰ ਰੋਕਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ: ਡਾ ਅਰੁਣਾਂਸ਼ੂ ਬੇਹਰਾ

ਹੁਸ਼ਿਆਰਪੁਰ, 18 ਅਪ੍ਰੈਲ: “ਵਿਸ਼ਵ ਭਰ ਵਿੱਚ ਹਰ ਸਾਲ ਵਾਇਰਲ ਹੈਪੇਟਾਈਟਸ ਕਾਰਨ ਲਗਭਗ 1.3 ਮਿਲੀਅਨ ਮੌਤਾਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ, 40 ਮਿਲੀਅਨ ਲੋਕ ਹੈਪੇਟਾਈਟਸ ਬੀ ਨਾਲ ਸੰਕਰਮਿਤ ਹਨ ਅਤੇ ਲਗਭਗ 12 ਮਿਲੀਅਨ ਲੋਕ ਹੈਪੇਟਾਈਟਸ ਸੀ ਨਾਲ ਸੰਕਰਮਿਤ ਹਨ। ਹੈਪੇਟਾਈਟਸ ਬੀ, ਹੈਪੇਟਾਈਟਸ ਸੀ, ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਅਲਕੋਹਲ ਦਾ ਸੇਵਨ ਅਤੇ ਗੈਰ-ਅਲਕੋਹਲ ਵਾਲੀ ਫੈਟੀ ਲਿਵਰ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਲਿਵਰ ਦੇ ਨੁਕਸਾਨ ਦੇ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਕਾਰਨ ਹਨ।”

ਵਿਸ਼ਵ ਲਿਵਰ ਦਿਵਸ ਦੀ ਪੂਰਵ ਸੰਧਿਆ 'ਤੇ ਵੀਰਵਾਰ ਨੂੰ ਆਈ.ਵੀ.ਵਾਈ ਹਸਪਤਾਲ ਵਿਖੇ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਜਨਰਲ ਸਰਜਰੀ, ਜੀ.ਆਈ. ਸਰਜਨ, ਐਚ.ਬੀ.ਪੀ. ਅਤੇ ਲਿਵਰ ਟਰਾਂਸਪਲਾਂਟ ਡਾ ਅਰੁਣਾਂਸ਼ੂ ਬੇਹਰਾ  ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਲੀਵਰ ਸਿਰੋਸਿਸ ਦੇ ਹਰ ਸਾਲ ਲਗਭਗ 10 ਲੱਖ ਨਵੇਂ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਦਾ ਇਲਾਜ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇੱਕ ਵਾਰ ਜਦੋਂ ਇੱਕ ਮਰੀਜ਼ ਨੂੰ ਸਿਰੋਸਿਸ ਦਾ ਪਤਾ ਲੱਗ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਨੁਕਸਾਨ ਦੇ ਉਲਟ ਹੋਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।

ਡਾ ਬੇਹਰਾ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਆਈ.ਵੀ.ਵਾਈ ਹਸਪਤਾਲ, ਮੋਹਾਲੀ ਵਿਖੇ ਲੀਵਰ ਰਿਸੈਕਸ਼ਨ, ਲੋਬੈਕਟੋਮੀ, ਟੀ.ਏ.ਸੀ.ਈ., ਆਰ.ਐਫ. ਐਬਲੇਸ਼ਨ ਆਦਿ ਸਮੇਤ ਹਰ ਕਿਸਮ ਦੇ ਲੀਵਰ ਦੀਆਂ ਸਰਜਰੀਆਂ ਉਪਲਬਧ ਹਨ। ਜਲਦੀ ਹੀ ਆਈ.ਵੀ.ਵਾਈ ਹਸਪਤਾਲ, ਮੋਹਾਲੀ ਲਿਵਰ ਟ੍ਰਾਂਸਪਲਾਂਟ ਸਰਜਰੀ ਵੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਨ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।

ਸਲਾਹਕਾਰ ਗੈਸਟਰੋਐਂਟਰੌਲੋਜੀ ਡਾ ਸੁਮਿਤ ਕੈਂਥ ਨੇ ਕਿਹਾ, “ਪੰਜ ਮੁੱਖ ਹੈਪੇਟਾਈਟਸ ਵਾਇਰਸ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ A, B, C, D ਅਤੇ E ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ B ਅਤੇ C ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਦੇ ਲੱਖਾਂ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਪੁਰਾਣੀ ਬਿਮਾਰੀ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣਦੀਆਂ ਹਨ । ਸਮੇਂ ਦੇ ਨਾਲ, ਸਥਿਤੀ ਲੀਵਰ ਦੇ ਫਾਈਬਰੋਸਿਸ (ਦਾਗ਼), ਸਿਰੋਸਿਸ ਜਾਂ ਲੀਵਰ ਦੇ ਕੈਂਸਰ ਤੱਕ ਵਧ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਹੈਪੇਟਾਈਟਸ ਏ ਅਤੇ ਈ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਦੂਸ਼ਿਤ ਭੋਜਨ ਅਤੇ ਪਾਣੀ ਦੇ ਸੇਵਨ ਕਾਰਨ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਹੈਪੇਟਾਈਟਸ ਬੀ, ਸੀ ਅਤੇ ਡੀ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਦੂਸ਼ਿਤ ਸੰਕਰਮਿਤ ਖੂਨ ਅਤੇ ਸਰੀਰ ਦੇ ਤਰਲਾਂ ਦੇ ਸੰਪਰਕ ਕਾਰਨ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।

ਸੀਨੀਅਰ ਕੰਸਲਟੈਂਟ ਜਨਰਲ ਅਤੇ ਲੈਪਰੋਸਕੋਪਿਕ ਸਰਜਰੀ ਡਾ ਸ਼੍ਰੀਨਾਥ ਰਾਠੌਰ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸ਼ੂਗਰ ਦੇ 80% ਤੋਂ ਵੱਧ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਸਿਹਤਮੰਦ ਨਾਲੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਚਰਬੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਅਤੇ ਇਸ ਨਾਲ ਗੈਰ-ਅਲਕੋਹਲ ਫੈਟੀ ਲਿਵਰ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਵਿਕਸਤ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਸ਼ੂਗਰ ਅਤੇ ਫੈਟੀ ਲੀਵਰ ਦਾ ਸਹਿ-ਮੌਜੂਦਗੀ ਘਾਤਕ ਹੈ ਪਰ ਜੀਵਨਸ਼ੈਲੀ ਵਿੱਚ ਬਦਲਾਅ ਕਰਕੇ ਫੈਟੀ ਲਿਵਰ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਨੂੰ ਰੋਕਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।

ਐਸੋਸੀਏਟ ਕੰਸਲਟੈਂਟ ਜੀਆਈ ਸਰਜਰੀ ਡਾਕਟਰ ਦਿਵਿਜ ਜਯੰਤ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਅਲਕੋਹਲ ਵਾਲੇ ਲੀਵਰ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਦੀ ਉਮਰ ਘਟ ਰਹੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਜਿਆਦਾਤਰ 30 ਤੋਂ 40 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਰਗ ਵਿੱਚ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਪੱਛਮੀ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਇਸ ਬਿਮਾਰੀ ਦੀ ਔਸਤ ਉਮਰ 45 ਤੋਂ 55 ਸਾਲ ਹੈ।

ਵਾਇਰਲ ਹੈਪੇਟਾਈਟਸ ਕਾਰਨ ਲੀਵਰ ਦੇ ਨੁਕਸਾਨ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਜੀਵਨਸ਼ੈਲੀ ਦੇ ਉਪਾਅ ਅਤੇ ਸਾਵਧਾਨੀਆਂ:

1. ਪੀਣ ਵਾਲੇ ਸਾਫ਼ ਪਾਣੀ ਨੂੰ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਓ

2. ਭੋਜਨ ਬਣਾਉਣ ਅਤੇ ਖਾਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਹੱਥ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਧੋਵੋ

3. ਸੜਕ ਕਿਨਾਰੇ ਖਾਣ ਵਾਲੇ ਭੋਜਨ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਫਲਾਂ ਦੇ ਜੂਸ, ਮਿਲਕ ਸ਼ੇਕ ਤੋਂ ਪਰਹੇਜ਼ ਕਰੋ

4. ਨਾਈ ਦੀਆਂ ਦੁਕਾਨਾਂ, ਬਿਊਟੀ ਸੈਲੂਨ - ਚਿਹਰੇ ਦੀ ਚਮੜੀ ਤੋਂ ਬਲੈਕਹੈੱਡਸ ਅਤੇ ਵ੍ਹਾਈਟ ਹੈੱਡਸ ਨੂੰ ਹਟਾਉਣ ਲਈ ਵਰਤੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਰੇਜ਼ਰ ਬਲੇਡ, ਮੈਟਲ ਸਕ੍ਰੈਪਰਸ ਲਾਗ ਦੇ ਸਰੋਤ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ।

5. ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਜਿਨਸੀ ਅਭਿਆਸਾਂ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕੀਤੀ ਜਾਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ

6. ਡਿਸਪੋਜ਼ੇਬਲ ਸਰਿੰਜਾਂ ਅਤੇ ਸੂਈਆਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ

7. ਹੈਪੇਟਾਈਟਸ ਏ ਅਤੇ ਬੀ ਨੂੰ ਟੀਕਾਕਰਣ ਦੁਆਰਾ ਰੋਕਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ